Vriendelijk licht van de heilige glorie Christenen houden van het licht. Kerken werden altijd oost-west gebouwd zodat de gebeden richting zonsopgang gingen. De dagen begonnen vanouds met dank voor het licht en het overleven van de nacht. Christus won de slag met de zonnegod. En de oudste christelijke hymne buiten de lofzangen in de Bijbel … [Read more…]
Lezen, mediteren, bidden, verwijlen Lectio, meditatio, oratio, contemplatio. Elke kloosterling is met deze begrippen vertrouwd. Een treffende omschrijving die ook voor gelovigen buiten het klooster nogal altijd herkenbaar is. Zo werkt het, als je de Bijbel leest als middel voor je omgang met God. Guigo heeft meer dan duizend jaar geleden deze vier Latijnse begrippen … [Read more…]
zoo dan, als door een rieten fluit, bij zwijgend eigen stemgeluid, Gods adem door mij henen blies ‘Geiteke wat rek, wat trek je aan je touw?’ Generaties lang maakten kinderen op protestantse lagere scholen (met den Bijbel) voor ’t eerst kennis met echte poëzie – naast de psalmversjes – via het Geiteweitje van Jacqueline van … [Read more…]
Godsdienstig te zijn, dat is recht mensenwerk De ‘Huub Oosterhuis van de Gouden Eeuw’: in zijn tijd werden de ‘Stichtelijcke rymen’ en de ‘Uytbreyding over De Psalmen des propheten Davids’ vaak herdrukt. In het Liedboek van 2013 staat alleen ‘Ik hoor trompetten klinken’ (L. 901). Het is een fragment van zijn ‘uitbreiding’ van Psalm 121. … [Read more…]
Het woord van God moet ons wapen zijn – niet om met wapens erop in te slaan, maar om de naaste lief te hebben en vrede onder elkaar te bewaren Argula von Grumbach was de eerste vrouwelijke auteur die de Reformatie van Luther in het openbaar met pamfletten steunde. Toen ze in 1523 hoorde dat … [Read more…]
Ik sprak mij uit tegen wat ‘inspiratie’ genoemd werd en trachtte uit te vinden waar het misbruik ervan vandaan kwam Mensen zonder bevoegdheid en opleiding toch het woord geven in de kerk kan veel goeds opleveren. Maar begin achttiende eeuw liep het onder de Franse protestanten uit de hand. In 1685 had de Zonnekoning het … [Read more…]
Het is alsof je water op me giet. Bekeer je en word ook christen Dit moet Carolus Lwanga bij zijn verbranding tegen zijn executeur gezegd hebben. De Rooms-Katholieke en de Anglicaanse heiligenkalender herinneren op 3 juni aan een gruwelijke episode uit het jaar 1886. Het is de tijd van de ‘ontdekking’ van Centraal Afrika, gevolgd … [Read more…]
Deugden, ik neem afscheid van jullie voor immer! Ik was jullie lijfeigene, nu ben ik bevrijd! Het staat al in Numeri 11. Twee lieden lopen in het kamp van Israël te profeteren zonder dat ze een officiële aanstelling hebben. Mozes wordt er niet zenuwachtig van. Maar Jozua, aankomend leider, wil dat het stopt. En zo … [Read more…]
Er werd mij een verzekering gegeven Op 24 mei 1738 ’s avonds om kwart voor negen gebeurde het. Eigenlijk had John Wesley geen zin gehad in de bijeenkomst aan de Aldersgate in London, maar hij was toch maar gegaan. Hij hoorde iemand de inleiding voorlezen die Maarten Luther ooit had geschreven op de Brief van … [Read more…]
Degene die bij de deur van de eetzaal de broeders bij het verlaten van de tafel het dessert verstrekt, moet mediteren over een Bijbeltekst terwijl hij zijn plicht doet Iemand moet de leiding hebben en er moeten huisregels zijn. Tot dat inzicht kwam Pachomius, een van de anachoreten in Egypte aan het begin van de … [Read more…]
Vanuit de pastorie van het Zwitserse arbeidersdorp Safenwil werd een eeuw geleden een theologische revolutie ontketend met een wonderlijk boek, een commentaar op de Brief aan de Romeinen. Ds. Karl Barth wilde een nieuw soort theologie. Heel dicht bij de apostel Paulus, bijbelse theologie. Wel in de filosofische taal van zijn tijd, maar kritisch over … [Read more…]
Jezus werd wat wij zijn, om ons te maken wat Hij is Athanasius heeft vurig gestreden voor de goddelijkheid van Christus. Hij had nog de hevige christenvervolgingen onder de laatste keizers voor de bekering van Constantijn meegemaakt. Daarna speelde hij een grote rol in de slepende conflicten in het keizerrijk over de goddelijke natuur van … [Read more…]
In onze tijd zou hij voor de rechter gedaagd worden vanwege het laten verrichten van kinderarbeid. Maar Wichern vond dat kinderen van veel fysieke inspanning niet slechter werden. Ze hebben geen zitvlees voor urenlang in de schoolbanken. Ze moeten hun energie kwijt. Het Rauhe Haus was vernieuwend wat betreft opvang en opvoeding van verwaarloosde jongeren. … [Read more…]
Er is voor Jezus geen duisternis te groot, of Zijn licht kan die verdrijven Zulke dingen zei Corrie ten Boom rechtstreeks op de man of de vrouw af, zo gauw ze vermoedde dat iemand niet erg positief in het leven stond. Het maakte haar niet uit of het een Gestapo-officier was, een wrede kampbewaakster of … [Read more…]
Waar de rechtspraak te kort schiet, begint het geweld Op wel vier plaatsen staat een boekenkist waarmee Hugo de Groot ontsnapt zou zijn uit Slot Loevestein. De grote Nederlandse rechtsgeleerde had in 1618 levenslang gekregen omdat hij remonstrant was en medestander van Johan van Oldebarneveldt in het conflict met prins Maurits over de politiek van … [Read more…]
Geweld met geweld beantwoorden vermenigvuldigt geweld en voegt diepere duisternis toe aan een nacht die al van sterren beroofd is. Duisternis kan geen duisternis verdrijven, alleen licht kan dat. Haat kan geen haat verdrijven, alleen liefde kan dat. Vijftig jaar geleden maakte een schot op het balkon van een hotel een einde aan zijn leven. … [Read more…]
We gaan de eeuwige vreugde van de Heer binnen als we in onze levensdagen met vaste hoop de vermaningen van onze geestelijke vaders opvolgen en als God zelf steeds de belangrijkste grond van onze vreugde is Was de bard Bernlef echt blind toen hij door Liudgers handoplegging genas, zich bekeerde en zijn evangelist werd? Misschien … [Read more…]
De schepping van de wereld is niet alleen een proces van God naar de mensheid. God verwacht nieuwheid van de mensheid; God verwacht de werken van menselijke vrijheid In het tsaristische Rusland van voor de Revolutie van 1917 was hij een marxist. Daarna was hij een christelijk filosoof. Beide keuzes leverden hem verbanningen op. In … [Read more…]
die wolken, lucht en winden wijst spoor en loop en baan, zal ook wel wegen vinden waarlangs uw voet kan gaan Wie Berlijn bezoekt moet ook even langs de Nikolaïkerk gaan, in een klein stukje heropgebouwde oude stad in het centrum. Hier was Paul Gerhardt predikant en werkten de muzikanten Johann Crüger en Johann Georg … [Read more…]
Wat zou Jezus doen? Dahlem is een deel van Berlijn. Bij de oude dorpskerk met nabij gelegen pastorie en zalencentrum en lommerrijke lanen met oude villa’s kun je nog de sfeer proeven van de jaren ’30. Hier was Niemöller was er een van de predikanten en een van de belangrijkste leiders van de Bekennende Kirche. … [Read more…]